Stany depresyjne a depresja – po czym mogę poznać, że warto zwrócić się po specjalistyczną pomoc?

Okresy obniżonego nastroju mogą się przydarzyć każdemu. Na przykład

tempo życia, trudne sytuacje w pracy czy szkole, nadmiar stresu, mogą

w znaczący sposób wpłynąć na nastrój. Jak odróżnić przejściowe

pogorszenie nastroju od stanu depresyjnego czy nawracającej depresji?

Stan depresyjny – co to jest?

Przede wszystkim stan depresyjny nie jest równoznaczny z depresją,

choć zawiera jej typowe symptomy. Mówi się o stanach depresyjnych

jako nawracających spadkach nastroju, które są krótkotrwałe, ale

występują z regularną częstotliwością (minimum raz w miesiącu).

Przyczyny stanów depresyjnych

Nie ma jednoznacznej przyczyny odpowiadającej za pojawienie się

stanów depresyjnych. Do najpowszechniejszych należą czynniki

psychospołeczne i biologiczne.

Zdarza się, że w trakcie pierwszej konsultacji w gabinecie proszę

pacjenta o wykonanie badania krwi. Zaburzenia hormonalne obejmujące

poziom kortyzolu, niedobór tyroksyny i testosteronu, spadek estrogenu

mogą powodować zmiany w nastroju. Również warto przyjrzeć się

poziomowi witamin z grupy B, witaminy D3.

Mówiąc o czynnikach psychospołecznych mam na myśli min. rodzinne

predyspozycje do depresji – mogą mieć charakter dziedziczny, ale

również mogą wynikać z wychowywania się w konkretnych,

niekorzystnych warunkach.

Kolejną grupą czynników wpływających na pojawienie się stanów

depresyjnych są:

• Stres

• Niepożądane działania leków na ciśnienie

• Choroby somatyczne np. astma, cukrzyca, niedoczynność

• tarczycy, zapalenie jelit

• Nadużywanie picia alkoholu czy narkotyków

Objawy stanów depresyjnych

Wśród objawów stanów depresyjnych mogą wystąpić:

• Obniżenie nastroju – krótkotrwałe, raczej lekkie w nasileniu

• Nerwowość, rozdrażnienie, nadpobudliwość

• Apatia

• Przejściowe zachwianie wiary we własne możliwości

• Chwilowe zaburzenia funkcjonowania w relacji intymnej,

• przestrzeni zawodowej

Dodam, iż stany depresyjne mogą występować również w przebiegu

zaburzeń lękowych. Wówczas objawy mają zdecydowanie silniejszy

przebieg, mogą prowadzić do wycofywania się z życia społecznego,

obawy przed wychodzeniem z domu, również do pojawienia się

zaburzeń urojeniowych.

Stany depresyjne – leczenie

Leczenie stanów depresyjnych należy dobrać indywidualnie do stanu

pacjenta, biorąc pod uwagę natężenie objawów, ogólny stan zdrowia,

czynniki osobowościowe, sytuację rodzinną.

Jeżeli weźmiemy pod uwagę stany depresyjne które objawiają się

chwilowym spadkiem nastroju, smutkiem – najlepszym lekarstwem

okazuje się wsparcie ze strony najbliższych. Świadomość, że można w

bezpiecznych warunkach porozmawiać, być wysłuchanym i

zrozumianym – naprawdę pomaga.

Stany depresyjne mogą mijać po ustaniu oddziaływania konkretnego

bodźca, ale mogą być także początkiem depresji, zatem nie wolno ich

lekceważyć.

Stany depresyjne mają tendencje do nawrotów, stąd im szybciej

zostanie wdrożone leczenie, tym większa jest nadzieja na zwalczenie

choroby. Warto zgłosić się do specjalisty (lekarz psychiatra), który oceni,

czy stany depresyjne są objawem choroby, jaką jest depresja czy

zaburzenia depresyjno-lękowe.

Leczenie obejmuje wówczas wdrożenie farmakologii. Leki z grupy

antydepresantów rzadko powodują skutki uboczne oraz nie uzależniają.

Ważna jest konsekwencja w przyjmowaniu leków i stosowanie się do zaleceń lekarza, gdyż pierwsze efekty mogą się pojawić dopiero po kilku

tygodniach zażywania leku.

Bardzo ważnym oddziaływaniem w leczeniu stanów depresyjnych jest

również psychoterapia (głównie w nurcie poznawczo-behawioralnym),

która pozwala rozpoznać przyczyny i czynniki które wywołują złe

samopoczucie.

Stany depresyjne a depresja – różnice

Podstawową różnicą jest nasilenie objawów oraz czas ich trwania.

O depresji najczęściej mówi się wtedy, gdy dana osoba traci jakąkolwiek

radość życia i zainteresowania, a jej codzienne funkcjonowanie

ogranicza się do niezbędnego minimum: załatwiania potrzeb

fizjologicznych i spania – choć sen zwykle jest zaburzony. Osoba z

depresją nie ma apetytu i nie widzi potrzeby zadbania o siebie.

Podstawowe czynności jak wstanie z łóżka, umycie się stanowią

ogromną trudność.

Depresja to choroba przewlekła, a nastrój i patrzenie na świat w

czarnych barwach jest niezmienne.

Stany depresyjne to epizody depresji, trwające kilka lub kilkanaście dni.

 Charakterystyczne dla nich jest to, że pojawiają się regularnie i często.

Są też łatwo odwracalne – obniżony nastrój zanika pod wpływem

pozytywnych bodźców – nowa, lepsza perspektywa, wsparcie bliskich.

Większość stanów depresyjnych trwa 2-4 dni, rzadziej dłużej, jednak

zwykle nie przekraczają 14 dni.

Z kolei dla stwierdzenia pełnego rozpoznania depresji wg. ICD-10

objawy powinny utrzymywać się przez okres co najmniej 2 tygodni - lub

krócej, jeżeli objawy osiągają bardzo duże nasilenie i szybko narastają.

Objawy dojrzałej depresji są znacznie poważniejsze niż w stanach

depresyjnych, mogą obejmować:

• Chroniczne zmęczenie fizyczne, brak energii

• Silne zaburzenie samooceny, niewiara we własne możliwości,

• krytycyzm

• Zaburzenia łaknienia lub nadmierny apetyt

• Zaburzenia snu – bezsenność lub nadmierna senność

• Obniżenie sprawności intelektualnych, problemy z uwagą i

• koncentracją

• Zaburzenia libido i sprawności seksualnej

• Objawy psychosomatyczne – bóle brzucha, biegunki, bóle głowy

• Myśli samobójcze mogące prowadzić do podejmowania prób

• samobójczych

Stany depresyjne a depresja - podobieństwa

Jeżeli chodzi o podobieństwa pomiędzy depresją a stanami

depresyjnymi rozumianymi jako obniżenie nastroju, możemy zauważyć

min. te, które znajdują się w obszarze strefy afektywnej:

• Obniżony nastrój, przygnębienie, apatia

• Rozdrażnienie, nerwowość, agresja

• Poczucie braku wiary we własne możliwości

• Wycofywanie się z życia społecznego, trudności w wykonywaniu

• obowiązków zawodowych

  
  

Jeżeli w trakcie czytania tego artykułu zastanawiasz się, czy stan, w

jakim się znajdujesz jest stanem depresyjnym czy depresją, zachęcam

Cię do kontaktu ze specjalistą, który pomoże znaleźć przyczynę

Twojego samopoczucia i zaproponuje odpowiednie leczenie.