Jak zaniżone poczucie własnej wartości wpływa nazwiązek?

Czym jest poczucie własnej wartości?

Samoocena, czyli poczucie własnej wartości to wartościowanie własnej osoby, które może być pozytywne lub negatywne. Przyjmuje się, że samoocena kształtuje się w okresie przedszkolnym. Jest ona wtedy jeszcze bardzo chwiejna i nieadekwatna. W dużej mierze zależy od oceny innych.

Z czego wynika niskie poczucie własnej wartości?

Powodów niskiego poczucia własnej wartości może być wiele. Ich źródło może leżeć w następujących czynnikach:

• Zbyt duże wymagania – wywierana przez rodziców presja na dziecko i rzutowanie swoich niespełnionych ambicji na podopiecznego może spowodować, że dziecko przekłada obowiązki nad własne potrzeby i przyjemności. Celem jest zadowolenie rodziców. Gdy dziecko nie spełnia oczekiwań, rodzice są rozczarowani a dziecko czuje się winne. Narzucana presja przyczynia się do tego, że dziecko przestaje wierzyć w siebie.

• Zaniedbywanie potrzeb – ignorowanie potrzeb dziecka to bardzo silny czynnik przyczyniający się do obniżania poczucia wartości.

• Krytyka – ciągle krytykujący dziecko rodzic obniża jego samoocenę. Im większa regularność krytycznych komunikatów, tym bardziej utrwala się niska samoocena.

• Trauma – przykładem może być bycie świadkiem przemocy fizycznej lub psychicznej. Na przykład w rodzinie alkoholowej, kiedy wracający do domu pijany ojciec robi ciągłe awantury, dziecko może obarczać siebie winą za taką sytuacją („ to przeze mnie, to ze mną jest coś nie tak” ).

Niskie poczucie wartości – jak wpływa na związek?

Zaniżona samoocena łączy się z mniejszymi oczekiwaniami w stosunku do siebie ze strony innych osób. Osoba taka nie podejmuje niektórych działań, ponieważ spodziewa się porażki, co też w konsekwencji przyczynia się do mniejszych osiągnięć. Prowadzi to do mechanizmu błędnego koła, w którym osoba, będąc przekonana o swojej niskiej wartości, uznaje pewne zadania za zbyt trudne, nie podejmuje się ich, przez co nie poprawia swoich osiągnięć i utwierdza siebie w niskiej samoocenie.

Częstą strategią poprawy własnej samooceny u tego typu osób są niekonstruktywne sposoby, np. oczernianie innych. Świat widziany jest jako niebezpieczny i zagrażający.

Często tacy partnerzy są nieufni i zamknięci na kontakty towarzyskie. Rzadko przyznają się do błędu. Łatwiej im poszukiwać winy w partnerze niż w sobie, chociaż w głębi odczuwają ból i beznadzieję związaną z doznanym niepowodzeniem. Często nie potrafią zaakceptować swojej niedoskonałości. Dążą do perfekcjonizmu, co objawia się w kuriozalnych nieraz oczekiwaniach wobec partnera czy dzieci. Prowadzi to do różnych konfliktów i braku zrozumienia. Stąd łatwo już do poczucia osamotnienia pomimo trwania w relacji.

Partnerzy takich osób często przeżywają trudności w związku z frustracją swoich potrzeb czy też ciągłym wycofywaniem się lub niepodejmowaniem wyzwań przez drugą stronę.

Człowiek z niską samooceną może bać się wielu rzeczy, które dla jego partnera są ważne i prowadzą do rozwoju. Natomiast osoba z zaniżonym poczuciem własnej wartości może zatrzymać się we własnym wzroście.

Jest to kolejna sytuacja, która zagraża relacji, ponieważ jeżeli partnerzy nie rozwijają się w zbliżonym tempie, może doprowadzić to do utraty atrakcyjności w oczach drugiej osoby czy rozminięcia się planów i oczekiwań życiowych.

Podsumowując, poziom samooceny może mieć znaczenie przy uzyskaniu zadowolenia z bycia w związku. Jeżeli zauważasz u siebie lub swojego partnera problem z samooceną, warto o tym porozmawiać. Pomóc może również spotkanie z terapeutą par.